Wytwórnia fisharmonii Johannesa Titza, potem Martina Schlaga we Lwówku Śląskim**

Johannes Titz, urodzony 5 kwietnia 1844 roku w Marczowie nad Bobrem – legendarny budowniczy jednej z najsłynniejszych na świecie fisharmonii artystycznych. Wykształcony jako nauczyciel, początkowo pracował w szkole gminnej, ale zrezygnował z tego zawodu i został myśliwym, potem rusznikarzem. Próbował swoich sił jako podróżnik i fotograf, produkował też puszki a potem zegarki. Został nauczycielem muzyki i w końcu zajął się produkcją instrumentów. Na przełomie wieków budował pianina w stylowym warsztacie urządzonym w pomieszczeniach wynajętych od producenta chust.

Wilhelm Rohrbeck – ziemianin i przedsiębiorca pochodzący z Tempelhoff pod Berlinem, osiadły w pałacu na włościach rycerskich Kleppelsdorf za mostem do Wlenia, był także podróżnikiem, miłośnikiem przyrody, mecenasem sztuki i wielkim koneserem muzyki. Za radą największych berlińskich autorytetów muzycznych zakupił za pośrednictwem domu muzycznego Carl Simon, francuską fisharmonię artystyczną Viktora Mustela. W czasie bardzo długiego transportu, źle zabezpieczony instrument uległ poważnemu uszkodzeniu. Wilhelm powierzył naprawę kosztownego instrumentu, który wciąż jeszcze był wart wiele tysięcy złotych marek, producentowi pianin – Titzowi.

Johannes Titz zafascynowany tym jedynym w swoim rodzaju instrumentem, będącym kombinacją fortepianu i fisharmonii, nie tylko naprawił instrument, ale także wprowadził do niego swoje ulepszenia. Efekt był na tyle znaczący, że instrument zyskał całkiem nowe, mocniejsze brzmienie przypominające bardzo dźwięk organów. Wilhelm zaprezentował Carlowi Simonowi dzieło Titza, co zaowocowało zamówieniami z domu muzycznego na te instrumenty i powstaniem najsłynniejszej na Świecie fabryki fisharmonii artystycznych Titza. Carl Simon zagwarantował Titzowi kupno wszystkich instrumentów, które on wyprodukuje. Od 1903 roku Titz budował co roku sześć do siedmiu instrumentów, które nie trafiały na szeroki rynek, ale zarezerwowane były dla koneserów i artystów. Jego fisharmonię posiadał sam Sigfrid Karg-Elert. Na tej fisharmonii tworzył swoje dzieła, a także koncertował. Był największym w historii znawcą tego instrumentu i na ten właśnie instrument napisał blisko 200 kompozycji dedykując Madrygał opus 42 Titzowi. W roku 2002 Johannes Michel nagrał płytę z utworami Elerta granymi właśnie na fisharmonii Titza.

Od 1911 roku w budowie fisharmonii we Lwówku Śląskim asystował Johannesowi Titzowi zięć Martin Schlag (ur. 27.08.1886r. w Świdnicy) jeden z trzech synów Heinricha Schlaga ze Świdnicy – znanego budowniczego organów, Heinrich miał jeszcze Ernsta i Hansa, którzy pozostali w Świdnicy. Johannes Titz zmarł w 1925 roku. Po jego śmierci Martin kontynuował budowę fisharmonii, aż do 1944 roku.

Źródło: http://www.palacwlen.pl

W 1947r. wytwórnia ta została przekazana na rzecz przedsiębiorstwa państwowego „Zjednoczone Zakłady Przemysłu Muzycznego”.

Johannes Titz Kunstharmoniumfabrik, Gerbergasse 126, Lwówek Śląski, ul. Krawczyńskiego Siergieja 8

Prawdopodobnie Johannes Titz pochowany jest w tym grobowcu rodziny Titz, na cmentarzu komunalnym we Lwówku Śląskim, przy al. Wojska Polskiego.

Źródło: http://www.dolny-slask.org.pl

Artykuł o Johannesie Titzu (język niemiecki, autorka: Doris Baumert)
Format pdf – otwórz

Folder reklamowy fisharmonii Johannesa Titza z domu muzycznego Carla Simona (język niemiecki)
Format pdf – otwórz

27.06.2014r. z okazji 800-lecia miasta Wleń, odbył się wykład dr Janusza Musialika o Johannesie Titzu w Pałacu Książęcym we Wleniu, a koncert na fisharmonii Titza w kościele Katolickim we Wleniu wykonał znany organista Balasz Szabo.

W kolekcji Marka Richli z Zurychu (Szwajcaria) znajduje się fisharmonia artystyczna Johannesa Titza – Kunstharmonium «Johannes Titz» Nr. 310-6 (1907/1908)(www.harmonium.ch)

Fisharmonie Johannesa Titza są identyczne jak fisharmonie Mustela (Mustel-copy).